Η προσαρμογή των δασών στην κλιματική αλλαγή: Ο ρόλος των οργάνων καταγραφής στη μέτρηση της διάμετρου των δένδρων σε συνθήκες θερμότητας και ξηρασίας.

Την αύξηση της διαμέτρου του κορμού δένδρου και την απόκριση που έχει σε αύξηση της θερμοκρασίας και ξηρασία δίνουν σε πραγματικό χρόνο (real time) επιστημονικά όργανα, που έχουν τοποθετηθεί πάνω σε κορμούς δένδρων, στο δάσος που βρίσκεται στο Sani Resort στη Χαλκιδική.

Στοιχεία για τους χαμηλού κόστους αισθητήρες, για την παρακολούθηση της προσαρμογής των δέντρων στις κλιματικές συνθήκες, έδωσε η μεταδιδακτορική ερευνήτρια Νατάσα Κιοραποστόλου στο 18ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη υπό την αιγίδα του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ και σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής και Φυτογεωγραφίας του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ.

Στο πλαίσιο του μεταδιδακτορικού της, που γίνεται με την ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Μαριάντζελα Φωτέλλη και την καθηγήτρια στο Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Ζαχαρούλα Ανδρεοπούλου, τοποθετήθηκαν πριν από λίγες μέρες δενδρόμετρα σε έξι δένδρα χαλέπιου πεύκης, δύο σε κάθε συστάδα, με διαφορετικά διαχειριστικά μέτρα.

«Συγκεκριμένα, μπήκαν δύο όργανα σε δέντρα σε συστάδα με αφαίρεση υποβλάστησης, δύο σε δέντρα αραιής συστάδας και δύο σε δέντρα συστάδας χωρίς καμία διαχείριση. Η τοποθέτηση επιτρέπει την ακριβή μέτρηση της ανάπτυξης των δέντρων και των διακυμάνσεων στη διάμετρο των κορμών τους, παρέχοντας σημαντικά δεδομένα για την κατανόηση των επιδράσεων των διαφορετικών πρακτικών διαχείρισης και των μεταβαλλόμενων περιβαλλοντικών συνθηκών. Τα δεδομένα που θα συλλεχθούν θα αναλυθούν για την αξιολόγηση της ανάπτυξης των δέντρων στις συστάδες διαφορετικής δομής και θα συμβάλλουν στην ήδη υφιστάμενη καταγραφή των οικοφυσιολογικών διεργασιών», αναφέρεται στην εργασία της κ. Κιοραποστόλου.

Όπως τόνισε η ίδια, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, είναι σημαντική η εξ αποστάσεως παρακολούθηση του δάσους με τη χρήση χαμηλού κόστους αισθητήρων καθώς η αυξανόμενη συχνότητα και ένταση διαταραχών στα δασικά οικοσυστήματα, λόγω της κλιματικής αλλαγής, δημιουργούν προκλήσεις για τη διαχείριση και την προστασία τους.

Οι έξυπνες εφαρμογές Internet of Things (IoT), με τη χρήση συνδεδεμένων συσκευών, αισθητήρων και δικτύων, μπορούν να προσφέρουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για περιβαλλοντικές παραμέτρους. Επιτρέπουν την παρακολούθηση της αντίδρασης των δασών στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως η ξηρασία και η αυξανόμενη θερμοκρασία. Τα δενδρόμετρα αποτελούν ένα τέτοιο εργαλείο, καθώς μετρούν την αύξηση και μεταβολή της διαμέτρου του κορμού με την πάροδο του χρόνου, παρέχοντας λεπτομερείς πληροφορίες για την απόκριση των δέντρων σε ποικίλες περιβαλλοντικές συνθήκες.

«Τα δενδρόμετρα τοποθετούνται στον κορμό του δένδρου, σε ύψος ένα με δύο μέτρα και είναι σημαντικά γιατί προσφέρουν πληροφορίες για το πώς μεγαλώνουν τα δένδρα σε διαφορετικές συνθήκες διαχείρισης και περιβάλλοντος», εξηγεί η ερευνήτρια.

Τα δενδρόμετρα θα μείνουν μόνιμα στο δάσος του Sani Resort καθώς στο Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριό του υπάρχουν κι άλλοι αισθητήρες που μετράνε την υγρασία του εδάφους και υλοποιούνται ερευνητικές δραστηριότητες του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών, που εστιάζουν στην καταγραφή οικοφυσιολογικών διεργασιών σχετικών με το ισοζύγιο άνθρακα και νερού.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ/Νατάσα Καραθάνου

Το Νόμπελ Ιατρικής 2024 στους Αμερικανούς Βίκτορ Αμπρος και Γκάρι Ράβκιν: Για την ανακάλυψη του microRNA, υποδιαίρεσης του RNA, κρίσιμου στη ρύθμιση των γονιδίων