Η τεράστια δυνατότητα παραγωγής ενέργειας από το υπερηφαίστειο

Αυτό το καλοκαίρι, μια ομάδα τουριστών που περπατούσε στο Εθνικό Πάρκο Yellowstone τρομοκρατήθηκε όταν μια υδροθερμική έκρηξη εκτόξευσε υδρατμούς, πέτρες και χώμα στον αέρα. Ήταν απλώς μια μικρή υπενθύμιση της τεράστιας δύναμης του υπερηφαιστείου.

Κύριος πρωταγωνιστής τριών ηφαιστειακών υπερεκρήξεων τα τελευταία δύο εκατομμύρια χρόνια, το Yellowstone, βορειοδυτικά του Wyoming, είναι το πιο μελετημένο υπερηφαίστειο στον κόσμο λόγω της ακόμη πολύ απομακρυσμένης απειλής ενός νέου γεγονότος παγκόσμιας εμβέλειας. Κάτω από τους θερμοπίδακες και τις θερμικές λίμνες, η καλδέρα βυθίζεται κατά δύο έως τρία εκατοστά ετησίως από το 2015.

Το 2017, μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον φυσικό και μηχανικό της NASA, Brian Wilcox, δημοσίευσε μια μελέτη με τίτλο «Υπερασπίζοντας τον ανθρώπινο πολιτισμό από υπερηφαιστειακές εκρήξεις». Η μελέτη πρότεινε το άνοιγμα μιας σειράς φρεατίων γύρω από το Yellowstone για την άντληση κρύου νερού στο καυτό υπόγειο πέτρωμα, μειώνοντας τον κίνδυνο μιας υπερέκρηξης.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η λύση αυτή όχι μόνο θα ψύξει τον θάλαμο μάγματος του Yellowstone, προστατεύοντάς μας από μια έκρηξη, αλλά θα μας επιτρέψει να εκμεταλλευτούμε έως και 22 Gigawatts γεωθερμικής ενέργειας για κάθε διείσδυση 0,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων, μετατρέποντας το τρομερό υπερηφαίστειο σε ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας στον κόσμο.

Παρόλα αυτά, υπάρχει ένα σημαντικό πρόβλημα: κάτι τέτοιο θα ήταν παράνομο. Τα εθνικά πάρκα στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του Yellowstone, προστατεύονται από κάθε εμπορική εκμετάλλευση. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το Geothermal Vapor Act του 1970 απαγορεύει ρητά την εγκατάσταση γεωθερμικών μονάδων στο Yellowstone.

Η εισαγωγή ενεργειακών υποδομών μπορεί να αλλοιώσει το οικοσύστημα και το εμβληματικό τοπίο του πάρκου, το οποίο διαθέτει 1.283 θερμοπίδακες. Αυτό έχει ήδη συμβεί στη Νέα Ζηλανδία: η γεωθερμική ανάπτυξη στη λεκάνη Wairakei τη δεκαετία του 1950 οδήγησε στην εξαφάνιση 70 γκέιζερ και 240 θερμών πηγών, μετατρέποντας ένα ζωντανό τοπίο σε μια σιωπηλή και ψυχρή ερημιά.

Υπάρχει όμως και μια επιτυχημένη ιστορία. Στην Ισλανδία, το 90% των νοικοκυριών θερμαίνεται γεωθερμικά και το 25% της ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από αυτή την πηγή, η χρήση της οποίας δεν έχει προκαλέσει σημαντική ζημία στο περιβάλλον.

Όπως και να έχει, η ιδέα της αξιοποίησης της ενέργειας του Yellowstone δεν έχει εγκαταληφθεί. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022 από το Πανεπιστήμιο Purdue την υπερασπίζεται με μια ελαφρώς πιο βιώσιμη προσέγγιση: την εγκατάσταση πυλώνων χαλκού υψηλής αγωγιμότητας που μεταφέρουν θερμότητα από τον μαγματικό θάλαμο στην επιφάνεια, χωρίς να εισάγουν νερό στο υπέδαφος.

Η θερμότητα θα ενεργοποιούσε ατμοστρόβιλους με νερό που θα κυκλοφορούσε από την κοντινή λίμνη Shoshone, ελαχιστοποιώντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και εξασφαλίζοντας συνεχή παροχή. Σύμφωνα με τη μελέτη, αυτή η κλιμακούμενη μέθοδος θα απέτρεπε τον κίνδυνο πρόκλησης έκρηξης, παράγοντας περισσότερες από 11 τετράκις watt-ώρες ενέργειας ετησίως (!).

Εν ολίγοις, το Yellowstone είναι μια τόσο τεράστια πηγή θερμότητας που θα μπορούσε να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες των ΗΠΑ με καθαρό και βιώσιμο τρόπο, αλλά η εκμετάλλευσή του είναι ανέφικτη προς το παρόν για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ θεωρείται επίσης ιερός τόπος από τους ιθαγενείς της περιοχής.

[via]