Η Κύπρος στο διάστημα: Εκτόξευση μικροδορυφόρου και τρισδιάστατου εκτυπωτή μετάλλων το 2026

Στο διαστημικό χάρτη με τη δημιουργία μικροδορυφόρου που αναμένεται να εκτοξευθεί το 2026 και με ένα υπερσύγχρονο τρισδιάστατο εκτυπωτή μετάλλων, από τους λίγους σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπαίνει πλήρως η Κύπρος.

Ο εκτυπωτής μεταλλικής τρισδιάστατης εκτύπωσης Selective Laser Melting (SLM) θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία του μικροδορυφόρου και τόσο ο εξοπλισμός όσο και η πρόοδος στα δύο αυτά πεδία παρουσιάστηκαν την Παρασκευή στο κτίριο του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO).

Έγιναν παρουσιάσεις από διακεκριμένους επιστήμονες του Κέντρου και συνεργάτες/εταίρους στο έργο από Κύπρο και εξωτερικό, παρουσία του Υφυπουργού Καινοτομίας και του Επικεφαλής Επιστήμονα.

Το Διαστημικό Κέντρο Κύπρου (C-SpaRC – www.csparc.org) υλοποιείται υπό την αιγίδα του Διεθνούς Οργανισμού Έρευνας Διαστήματος, και έχει επιλεχθεί ως Διεθνές Κέντρο Διαστημικής Καινοτομίας.

Ο μικροδορυφόρος που αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 113 εβδομάδες, θα εκτοξευθεί μάλλον από κέντρο στις ΗΠΑ, ωστόσο η ακριβής τοποθεσία της εκτόξευσης ακόμη αξιολογείται.

Εκφράστηκε η βεβαιότητα ότι επειδή οι μικροδορυφόροι κινούνται σε χαμηλότερες τροχιακές θέσεις με γρήγορη περιφορά γύρω από την Γη οι διαδικασίες για τις αδειοδοτήσεις συχνοτήτων και εκτόξευσης θα είναι ταχείς.

‘Όπως αναφέρθηκε στις παρουσιάσεις θα εκτοξευθεί σε τροχιακό υψόμετρο γύρω στα 500 χλμ και η ακριβής θέση και τροχιά του είναι ακόμη υπό συζήτηση. Μπορεί να παραμείνει στο διάστημα για περίοδο έως και πέντε ετών.

Η τεχνολογία του επιτρέπει και αυτή την μακροβιότερη αποστολή, είναι μικρής ενεργειακής κατανάλωσης και έχει την ικανότητα μεταφοράς πολλών δεδομένων.

Τα πειράματα που θα γίνονται θα αφορούν τον διαστημικό καιρό, με χρήση αισθητήρων της NASA, για καλύτερη κατανόηση για την επιρροή των ηλιακών καταιγίδων στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας και στην βιολογία μας ενώ δεδομένα θα συλλέγονται για το περιβάλλον και τα δάση μας για έγκαιρη ανίχνευση πυρκαγιών, για σκοπούς ναυσιπλοϊας ακόμη και σε θέματα μετανάστευσης.

Σε ό,τι αφορά την βιολογία μας οι επιστήμονες θα μπορούν να κατανοήσουν τι γίνεται στη γονιδιακή μας έκφραση όταν οι αστροναύτες ταξιδεύουν στο διάστημα, αν παρατηρούνται αλλαγές και αν μπορεί να υπάρξει αντιστροφή του προφίλ της αλλαγής αυτής.

Επιπλέον αυτή η έρευνα έχει εφαρμογές στην Γη για δημιουργία εξατομικευμένων φαρμάκων.

Οι επιστήμονες στις παρουσιάσεις τους αναφέρθηκαν λεπτομερώς και στην έρευνα και καινοτομία που αναπτύσσεται με την δημιουργία του μικροδορυφόρου , στην κατάρτιση και ανάπτυξη οικοσυστήματος, στην υποδομή για πιστοποίηση δυνατοτήτων διαστημικών αποστολών για μείωση του ρίσκου εκτόξευσης και στις δυνατότητες αποστολής εντολών στο σκάφος σε πραγματικό χρόνο.

Ο δορυφόρος, με τρισδιάστατα εκτυπωμένα μέρη, αναπτύσσεται σε συνεργασία με τη NASA και τον COSPAR, τον κορυφαίο διεθνή οργανισμό διαστημικής έρευνας.

‘Ολες οι παρουσιάσεις έγιναν από τους εταίρους του έργου δηλαδή τον Κυπριακό Οργανισμό Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO), το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (CING), το Κέντρο Αριστείας CYENS, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Αρεταίειο Νοσοκομείο, καθώς και εκπρόσωπους της NASA TRISH και του Sodankylä Geophysical Observatory.

Τι είναι ο εκτυπωτής SLM

O Πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO), Γιώργος Δανός δήλωσε στα ΜΜΕ κατά την παρουσίαση ότι ο εκτυπωτής μετάλλων, είναι ουσιαστικά και το πρώτο μεγάλο μηχάνημα που έρχεται στο Διαστημικό Κέντρο Κύπρου.

«Είναι δηλαδή η στρατηγική υποδομή που υλοποιούμε με ανταγωνιστική χρηματοδότηση του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας σε συνεργασία με τη ΝΑΣΑ. Αυτός είναι ένας από τους λίγους εκτυπωτές μετάλλων τέτοιων προδιαγραφών. Η ποιότητα της εκτύπωσης,  το μέγεθος της εκτύπωσης, καθώς και οι δυνατότητες χρήσης πολλαπλών μετάλλων από αλουμίνιο, ατσάλι τιτάνιο κλπ καθώς και η καινοτόμα τεχνολογία του generative design μας επιτρέπει να κατασκευάσουμε μεταλλικά μέρη ή διαστημικά όργανα τα οποία είναι πολύ πιο ελαφριά. ‘Οταν θα εκτοξεύσεις κάτι στο διάστημα, καλή ώρα τον μικροδορυφόρο μας, θέλεις να είναι όσο πιο ελαφρύ γίνεται για να έχει πιο λίγο κόστος για την εκτόξευση», εξήγησε.

Ο κ. Δανός ανέφερε ότι αυτή η τεχνολογία θα μας δώσει τη δυνατότητα να έχουμε γρήγορη παραγωγή μικροδορυφόρων, αλλά παράλληλα θα βοηθήσει και το ευρύτερο οικοσύστημα.

Ο Κυριάκος Μιχαήλ, μηχανολόγος μηχανικός και υπεύθυνος της στρατηγικής υποδομής του CSEO ανέφερε ότι αυτά τα συστήματα έχουν πρακτικές χρήσεις ήδη στη βιομηχανία, ακόμα και στην άμυνα.

«Δηλαδή χρησιμοποιούνται για επιδιορθώσεις γρήγορα, κάνουν επιδιορθωτικά κομμάτια, αν χαλάσει κάτι πάνω στο πλοίο για παράδειγμα το εκτυπώνουν γρήγορα με αυτό το μηχάνημα και στο στρατό χρησιμοποιείται», εξήγησε.

Ο Υφυπουργός ‘Έρευνας και Καινοτομίας Νικόδημος Δαμιανού αφού συνεχάρη όλους τους επιστήμονες ανέφερε ότι υπάρχουν εφαρμογές σοβαρές και πολύ σημαντικές και εξέφρασε την ευχή στο τέλος της ημέρας να μπορούν να αξιοποιηθούν ουσιαστικά και να μπορέσουν να βοηθήσουν ώστε να μεγαλώσει αυτό το οικοσύστημα των τεχνολογιών διαστήματος, στο οποίο το Υφυπουργείο δίνει τεράστια σημασία.

Με πληροοφορίες από ΚΥΠΕ
Λευκωσία, Κύπρος

Την ερχόμενη Τρίτη στις 19.00 το άτυπο δείπνο του Προέδρου της Κύπρου με τον Ερσίν Τατάρ στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη παρουσία του Αντόνιο Γκουτέρες