Ιδιαίτερα επιβαρυντική τόσο για τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία είναι η μόλυνση από ορισμένα είδη του ιού του έρπητα.
Έρπης γεννητικών οργάνων
Ένα από αυτά τα είδη είναι ο έρπης των γεννητικών οργάνων ο οποίος μπορεί να έχει σοβαρές συναισθηματικές συνέπειες και συνεπώς, κοινωνικές επιπτώσεις στους πάσχοντες.
Οι αρνητικές αυτές συνέπειες αφορούν τόσο στην εργασία ή το σχολείο, όσο στη σεξουαλική ζωή και τις σχέσεις με φίλους και οικογένεια.
Κι αυτό, γιατί όσοι εμφανίζουν δερματοπάθεια και κυρίως όταν αυτή υποτροπιάζει, συχνά νιώθουν άγχος για την ύπαρξη άλλων ασθενειών, ενώ μπορεί ακόμα να βιώνουν κατάθλιψη, καθώς και να απομονωθούν καθώς αισθάνονται «στιγματισμένοι».
Σε αυτά, προστίθενται η μείωση της αυτοεκτίμησης, της αυτοαντίληψης, της αυτοπεποίθησης, με όλα αυτά να οδηγούν στην υποβαθμισμένη ποιότητα ζωής.
Συμπτώματα
Κατά την πρώτη εκδήλωση, τα συμπτώματα του έρπητος γεννητικών οργάνων μπορεί να είναι επώδυνα και να διαρκέσουν έως 20 ημέρες.
Μικρές φλύκταινες (φουσκάλες με υγρό) μπορεί να εμφανιστούν στα εξωτερικά γεννητικά όργανα, τον τράχηλο, το ορθό, τους μηρούς και τους γλουτούς, οι οποίες «σκάνε» και αφήνουν έλκη, τα οποία μετά από την επούλωση αφήνουν ερυθρότητα για λίγο καιρό. Αρκετοί ασθενείς νιώθουν μούδιασμα, κάψιμο ή κνησμό στα σημεία που εκδηλώνονται τα συμπτώματα.
Μπορεί, επίσης, να εμφανίσουν πυρετό και κακουχία ή και ειδικότερα συμπτώματα, όπως δυσουρία, κολπικό ή ουρηθρικό έκκριμα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μετά τη μόλυνση, ο ιός μπορεί να παραμείνει σε λανθάνουσα κατάσταση στα νευρικά γάγγλια της μολυσμένης περιοχής, αποφεύγοντας την ταυτοποίηση από το ανοσοποιητικό σύστημα, με δυνατότητα επανενεργοποίησης.
Αν αυτό συμβεί, τότε μιλάμε για υποτροπή με τα συμπτώματα να διαρκούν λιγότερο από 5 έως 10 ημέρες, ενώ δεν διαφέρουν από αυτά της αρχικής. Ωστόσο, είναι ηπιότερα και δεν εμφανίζουν, συνήθως, πυρετό και κακουχία.
Επιπτώσεις στη ψυχική υγεία
Εκτός από τα επώδυνα σωματικά συμπτώματα, οι ασθενείς καλούνται να αντιμετωπίσουν και τις ψυχολογικές επιπτώσεις της μόλυνσης, οι οποίες επιβαρύνουν -μεταξύ άλλων- τις σχέσεις τους με αυτούς που συναναστρέφονται σε κάθε επίπεδο.
Συχνά δυσκολεύονται να δημιουργήσουν ερωτικές σχέσεις ή αποσύρονται από τις υπάρχουσες, καθώς αισθάνονται ντροπή για το πώς θα αντιδράσει ο ενίοτε σύντροφος.
Επιπλέον, φοβούνται τόσο ότι θα τους κολλήσουν αυτή τη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσο, όσο και την αντίδρασή τους όταν ενημερωθούν γι’ αυτήν την πιθανότητα. Δεν είναι, μάλιστα, αμελητέα η πιθανότητα να μειωθεί η σεξουαλική τους επιθυμία και ευεξία, ιδιαίτερα όταν αντιλαμβάνονται ότι στιγματίζονται.
Έρπης ζωστήρας
Εξίσου επώδυνη εμπειρία που, μάλιστα, έχει σημαντικό αντίκτυπο στη σωματική και ψυχική ευεξία των πασχόντων είναι και η εμφάνιση έρπη ζωστήρα.
Ο πόνος που νιώθει ο ασθενής στο εν λόγω είδος του ιού, είναι τέτοιας έντασης που εμποδίζει την ικανότητα να εκτελεί τις κανονικές του δραστηριότητες, ανεξάρτητα από την ηλικία που έχει ο πάσχων.
Οι περισσότεροι αναφέρουν ότι η νόσος επιδρά αρνητικά και στη διάθεσή τους, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να μη μπορούν να απολαύσουν την ίδια την καθημερινότητα. Όταν δε, ο πόνος συνεχίζεται για μήνες μετά από την πρώτη εκδήλωση των συμπτωμάτων, είναι πιθανό να παρουσιάσουν άγχος, κατάθλιψη και αϋπνίες.
«Ο έρπης δεν είναι ένας και μοναδικός ιός, αλλά μια οικογένεια που περιλαμβάνει πάνω από 150 μέλη. Οι ανθρώπινοι ερπητοϊοί είναι 8 και από αυτούς ο ιός του απλού έρπητα (HSV-1 και HSV-2) και ο έρπης ζωστήρας (VZV) βαρύνουν ιδιαίτερα τους ασθενείς και ψυχολογικά. Οι HSV 1 και 2 προκαλούν τον έρπη των γεννητικών οργάνων, μια μολυσματική ασθένεια που έχει υποτροπιάζοντα χαρακτήρα. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια έχει ανοδικές τάσεις. Ο παγκόσμιος επιπολασμός αυξάνεται, με περίπου 140 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15-49 ετών να έχουν μολυνθεί από HSV-1 και περίπου 417 εκατομμύρια από τον HSV-2. Η μετάδοση γίνεται συνήθως με άμεση επαφή, μέσω εκκρίσεων από βλάβες στους βλεννογόνους του στόματος, των γεννητικών οργάνων ή του πρωκτού, αλλά και από την επαφή με βλάβες σε σημεία του δέρματος. Έως και το 70% όλων των λοιμώξεων από τον HSV-2 των γεννητικών οργάνων μεταδίδονται κατά την ασυμπτωματική φάση. Οι 8 στους 10 ασθενείς δεν γνωρίζουν καν ότι έχουν μολυνθεί», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
«Ο έρπης ζωστήρας είναι αποτέλεσμα της επανενεργοποίησης του ιού της ανεμευλογιάς. Προκαλεί, επίσης, πόνο και φυσαλιδώδες εξάνθημα στη μία πλευρά του σώματος συχνότερα στον θώρακα, την οσφυϊκή χώρα, τον λαιμό και το πρόσωπο. Ο κίνδυνος εμφάνισής του υπολογίζεται ότι είναι περίπου 30%. Η συχνότερη επιπλοκή του και από τις πιο δύσκολα θεραπεύσιμες είναι η μεθερπητική νευραλγία, μια επώδυνη κατάσταση που επιμένει για περισσότερες από 90 ημέρες μετά από την εμφάνιση του εξανθήματος. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την ποιότητα ζωής του ασθενή» προσθέτει.
Θεραπεία
Η θεραπεία με φάρμακα, ωστόσο, σε συνδυασμό με στοχευμένες ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις, μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά αυτές τις δυσάρεστες συνέπειες.
«Τα πρωτογενή επεισόδια όπως και οι συχνές υποτροπές αντιμετωπίζονται με αντιιική αγωγή, ενώ υποβοηθητικά χορηγείται τοπική αλοιφή. Είναι όμως πιθανό να εμφανιστεί ιική αντίσταση ή αποτυχία ύφεσης των συμπτωμάτων, δεδομένου ότι δεν υπάρχει πλήρης ίαση, δηλαδή εκρίζωση του HSV ούτε του VZV από τον οργανισμό. Επιπλέον, απαιτούνται μέτρα αυτοφροντίδας, όπως τακτικό πλύσιμο για την πρόληψη δευτερογενούς μόλυνσης, επιλογή άνετων ρούχων για να μειώνεται ο ερεθισμός των βλαβών, αποφυγή έκθεσης στο υπεριώδες φως και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Επίσης, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για τη μείωση του πόνου (αναλγητικά φάρμακα) και μέτρα ελέγχου μετάδοσης των λοιμώξεων, όπως η μη χρήση πετσετών από κοινού και η αποχή από το σεξ, μέχρι να υποχωρήσουν τελείως οι βλάβες», υπογραμμίζει ο ειδικός.
Σύμφωνα με μια διπλή τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Biomedicines, η μελατονίνη μπορεί να είναι μια ακόμα επιλογή για την κατασταλτική θεραπεία του υποτροπιάζοντος έρπητα των γεννητικών οργάνων.
«Αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν την ανάγκη για αποτελεσματική πρόληψη, όπως ο εμβολιασμός κατά του ιού της ανεμευλογιάς, προκειμένου να αποφευχθεί μετέπειτα η εμφάνιση έρπητα ζωστήρα, η χρήση προφυλακτικών και οι μονογαμικές σχέσεις για την αποτροπή μετάδοσης του HSV 2. Όσον αφορά, όμως, στον HSV 1 δεν μπορούν να ληφθούν ιδιαίτερα προφυλακτικά μέτρα, αφού η μετάδοσή του μπορεί να γίνει ακόμα και με ένα αθώο φιλί κατά την παιδική ηλικία (μέσω του σάλιου) ή με άγγιγμα αντικειμένου που φέρει τον ιό», καταλήγει.
PHARMA point 2024: Έως το τέλος Οκτωβρίου ο εμβολιασμός για τη λοίμωξη Covid-19 και από τα φαρμακεία
Μάριος Θεμιστοκλέους: Επιγραφές braille και οδηγοί όδευσης στα νοσοκομεία για καλύτερη πρόσβαση των τυφλών στο ΕΣΥ
Βιολογικά φάρμακα και αυτοάνοσα: Πόσο κοντά είμαστε στη θεραπεία;
VIA: ToPontiki
